Okulary jakie są każdy widzi. Z soczewkami bywa różnie. Dzieje się tak głównie dlatego, że najczęściej są one niewidoczne dla osób postronnych. Wbrew pozorom są one prawie tak samo popularne jak klasyczne okulary. Na potwierdzenie moich słów mogą świadczyć coraz częściej spotykane soczewkomaty, czyli automaty wendingowe, w których można kupić soczewki kontaktowe.
Soczewki kontaktowe możemy podzielić ze względu na:
– materiał wykonania soczewek,
– zastosowanie soczewek,
– czas noszenia soczewek.
Soczewki kontaktowe – materiał wykonania
Podobnie jak w przypadku soczewek okularowych, tak samo soczewki kontaktowe mogą być wykonane z różnych materiałów. Największe uznanie i największą popularnością cieszą się soczewki kontaktowe miękkie. Jak sama nazwa wskazuje, są to soczewki wykonane w miękkich i delikatnych materiałów. Z tego względu są to soczewki, które są tańsze, ale trzeba je często wymieniać. Jednak z drugiej strony dzięki częstej wymianie, soczewki zawsze są najwyższej jakości (nie posiadają mikrorys itp.). Pozytywnie wpływają one również na higienę i komfort naszych oczu.
Soczewki twarde stosowane są głównie w przypadkach gdy ich wykonanie z materiałów miękkich jest niemożliwe. Sytuacje takie występują w przypadku bardziej skomplikowanych wad wzroku lub po zabiegach na oczy. Przykładem choroby wymagającej twardych soczewek jest stożek rogówki.
Soczewki kontaktowe miękkie
Soczewki kontaktowe miękkie przejęły rynek soczewek. Głównie dlatego, że są one tanie i wygodne. Wykonane są najczęściej z polimeru zwanego hydrożelem lub jego nowszej odmiany silokonowo-hydrożelu.
Ich zaletą jest fakt, że nie wymagają one czasu na przystosowanie się do nich oka. Praktycznie oczy dostosowują się od razu. Również ich wkładanie jest dużo prostsze. Dzięki większej ich elastyczności można w nich uprawiać sport i spać.
Jednak popularność soczewek miękkich powoduje, że nie zaleca się samodzielnej wymiany soczewek na inny model. Nie należy również zmieniać ich producenta. Każdą zmianę należy konsultować z okulistą, ponieważ między poszczególnymi markami mogą być znaczące różnice o których nie wiemy.
Soczewki kontaktowe hydrożelowe
Pierwsze soczewki hydrożelowe zostały opracowane w 1960 roku przez O. Wichterle i D. Líma. HEMA, tak się nazywał pierwszy hydrożel. W rozwinięciu miał on nazwę Hydroksyetylomekrylan lub bardziej swojsko metakrylan glikolu. Najczęściej składają się one co najmniej w 50% z wody. Dzięki wodzie w nich zawartej oczy nie wysychają. Użytkownicy zaś, chwalą sobie soczewki hydrożelowe za ich delikatność i miękkość.
Jednak zawarta w nich woda ciągnie za sobą również negatywne skutki. W przypadku dłuższego używania, woda w hydrożelu paruje co wpływa na zwiększenie suchości oka. Woda w nich zawarta, powoduje również, że po dłuższy użytkowaniu zbiera się na nich za zabrudzenia i kurz.
Soczewki kontaktowe silikonowo-hydrożelowe
Skoro użytkownicy zaczęli znajdować dość znaczące wady stosowania soczewek hydrożelowych, to producenci musieli znaleźć nowe rozwiązanie, które zniwelowałoby te niedogodności. I faktycznie tak też się stało.
W soczewkach kontaktowych silikonowo-hydrożelowych, woda została zastąpiona silikonem. Skutkuje to zwiększeniem ich sztywności. Jednak nadal są one dużo bardziej elastyczne niż soczewki twarde. Należy je wymieniać, w zależności od modelu, najrzadziej co miesiąc. Dłuższe niewymienianie może doprowadzić nawet do trwałego uszkodzenia wzroku.
Soczewki kontaktowe twarde
Soczewki kontaktowe twarde są starsze i mniej komfortowe niż soczewki miękkie. Jednak mają też swoje zalety.
Soczewki twarde wykonane są z tak zwanego szkła organicznego, a więc specjalnego polimeru. Polimer ten twardy, sztywne, ale jednocześnie wyróżnia się wysoką tlenoprzepuszczalnością. Dzięki tej ostatniej funkcji soczewki twarde zalecane są osobom mającym problem z zespołem suchego oka. Jak pokazują badania ten rodzaj soczewek dużo rzadziej jest odpowiedzialny za zapalanie rogówki lub spojówek niż soczewki miękkie.
Dzięki wysokiej tlenoprzepuszczalności soczewki twarde możemy stosować dużo dłużej niż miękkie. Jednak należy pamiętać, aby wyjmować je na noc!
Okulista w Kielcach współpracujący z OkoEkspert dodaje, że soczewki kontaktowe twarde są stosowane jako opatrunek przy urazach rogówki. A nawet jako aplikator niektórych leków okulistycznych.
Soczewki kontaktowe – zastosowanie
Podobnie jak w przypadku okularów, tak samo soczewki kontaktowe mogą pełnić różne role w zależności od potrzeby. Co prawda soczewki przeciwsłoneczne nie są dostępne, jednak i tak znajdują one 3 różne zastosowania:
– korekcyjne,
– opatrunkowe,
– kosmetyczne.
Soczewki kontaktowe korekcyjne
Ich zadaniem jest poprawiać nasz wzrok. Niwelują one wady wzroku dokładnie tak samo jak okulary. Wśród nich wyróżniamy:
– soczewki kontaktowe sferyczne – najpopularniejsze. Niwelują one problemy zarówno z krótkowzrocznością jak i nadwzrocznością,
– soczewki kontaktowe toryczne – są to soczewki przeznaczone do korygowania wad wzroku z astygmatyzmem. Tak samo jak soczewki sferyczne korygują zarówno krótko- jak i nadwzroczność,
– soczewki kontaktowe multifokalne (progresywne) – ich zasada jest dokładnie taka sama jak okularów progresywnych, a więc jednocześnie niwelują jednocześnie krótko- i nadwzroczność. Najczęściej problem z akomodacją widzenia pojawia się u osób po 40. roku życia.
Soczewki kontaktowe opatrunkowe
Stosuje się je po zabiegach chirurgii refrakcyjnej. Chirurgia refrakcyjna to nic innego jak skorygowanie wzroku za pomocą lasera. Soczewki opatrunkowe muszą spełniać bardzo wysokie wymagania dotyczące gazoprzepuszczalności. Wszystko po to, aby oko po zabiegu cały czas zachowywało prawidłowy nawilżenie oraz prawidłowy dopływ tlenu.
Obecnie, jako soczewki opatrunkowe, stosuje się soczewki silikonowo-hydrożelowe.
Soczewki kontaktowe kosmetyczne
Soczewki kosmetyczne mają głównie za zadanie zmienić kolor oczu, a ściślej mówiąc, tęczówki. Mogą to być soczewki korekcyjne, ale mogą być też stosowane, gdy nie posiadamy wady wzroku.
W każdym przypadku – gdy mamy lub nie mamy wady wzroku – przed skorzystaniem z soczewek należy się udać do specjalisty. Może się zdarzyć sytuacja, że będą występowały przeciwwskazania do ich noszenia.
Oprócz soczewek zmieniających kolor oczu, na rynku są również dostępne soczewki dla ludzi z większą fantazją. Mogą one zmienić nie tylko kolor oczu, ale także kształt źrenicy lub zastąpić go wzorem.
Soczewki kontaktowe – czas noszenia
Jedną z najczęstszych cech jaką kierują się kupujący to czas jaki możemy je nosić. Jak pisałem wyżej, soczewki miękkie trzeba wymienić dużo częściej niż twarde. Jednak sam fakt częstszej wymiany również podlega podziałowi.
Producenci wyróżniają soczewki:
– soczewki wielokrotnej wymiany – soczewki te stosuje się nawet do miesiąca. Trzeba jednak o nie dbać. Po wyjęciu z oka, należy umieścić je w specjalnym płynie, aby usunąć z nich wszelkie zabrudzenia. Takie soczewki są sporo tańsze niż jednodniowe,
– Soczewki jednodniowe – jak mówi nazwa – nosimy je tylko jeden dzień. Jutro zakładamy kolejną i wieczorem wyrzucamy. Jest to droższe rozwiązaniem niż wielokrotnej wymiany jednak zapewniają niebywały komfort użytkowania.
Soczewki wielokrotnej wymiany możemy jeszcze podzielić na:
– dzienne – przed snem należy je zdjąć i włożyć do specjalnego płynu,
– ciągłe (day&night) – po konsultacji ze specjalistą można ich nie zdejmować na noc. Jest to jednak sposób noszenia soczewek, w którym ulegają one najszybszemu uszkodzeniu. Z tego powodu często wymagają kontroli specjalisty.
Jaki rodzaj soczewek wybrać
Po pierwsze, w każdym przypadku przed założeniem soczewki musisz skontaktować się ze specjalistą. Nawet w przypadku gdy nie posiadasz wady wzroku i chciałeś tylko korzystać w soczewek kosmetycznych. Dzieje się tak, ponieważ możesz posiadać przeciwwskazania do ich noszenia. Najczęściej osoby chore na cukrzycę, alergie, astmę i problemy z rogówką, nie mogą nosić soczewek kontaktowych.
Okulista musi również określić wadę wzroku, a także określić promień krzywizny oka, średnicę oka a także to jak soczewka będzie się układała na oku. Te wszystkie informacje zawarte są na recepcie. Oznacza to, że soczewki są robione specjalnie dla Ciebie i są one idealnie dopasowane do Twojego oka!
Wraz z okulistą powinieneś również przedyskutować wszystkie ich rodzaje. W zależności od tego czy chcesz soczewki jednodniowe czy wielokrotnego użytku oraz dzienne czy ciągłe okulista udzieli Ci rad jak z nich korzystać, aby służyły jak najdłużej.
Pamiętaj, że nosząc soczewki kontaktowe niektórych rzeczy nie możesz robić! Należy unikać kontaktu ich z wodą, nie nakładać makijażu podczas gdy masz je na oczach. W niektórych przypadkach należy stosować dodatkowo krople nawilżające. Jednak na te pytania odpowie okulista. Udaj się do niego.