W przeciwieństwie do krótkowzroczności i dalekowzroczności, które omówiliśmy wcześniej, astygmatyzm nie jest chorobą oczu. Jest to zła budowa oka wynikająca z przyczyn naturalnych lub pojawiająca się po uderzeniu, która powoduje, że obraz docierający do oka jest nieostry, zamglony, z rozmytymi konturami.
Astygmatyzm okuliści nazywają niezbornością rogówkową. Jest to wada stabilna. Oznacza to, że nie pogłębia się wraz z wiekiem. Jednak z drugiej strony też nie ustępuje samoistnie.
Skąd się bierze astygmatyzm
Główną przyczyną astygmatyzmu jest zniekształcenie rogówki oka. W wyniku czego, wpadające do oka światło nie załamuje się w jednakowy sposób. Dzieje się tak dlatego, że kształt rogówki nie jest kulisty, lecz przypomina lekko spłaszczony, owalny oscypek lub piłkę do rugby. Widziany obraz staje się niewyraźny i nieostry. Kontury przedmiotów mogą także wydawać się zniekształcone i powykrzywiane.
Jak wykryć astygmatyzm
Bardzo często astygmatyzm jest powiązany z daleko- lub krótkowzrocznością. Z tego powodu dość trudno go zdiagnozować. Astygmatyzm, tak jak inne wady wzroku, niesie ze sobą szereg charakterystycznych objawów. Oprócz rozmazanych przedmiotów przejawia się on również:
- bólami oczu oraz głowy,
- tarciem i mrużeniem oczu,
- łzawienie lub pieczenie oczu,
- częstym mruganiem,
- problemami z koncentracją,
- myleniem liter,
- napięciem w obrębie gałek ocznych.
Wadę tę można rozpoznać, wykonując prosty test: należy patrzeć na dwa skrzyżowane palce. Jeżeli ostro widzisz tylko jeden z nich, wówczas jest to objaw astygmatyzmu regularnego. Oznacza to, że wadę taką można skorygować szkłami cylindrycznymi lub torycznymi soczewkami kontaktowymi.
Astygmatyzm cechujący się nierównościami na powierzchni rogówki, które spowodowane zostały urazem lub wypadkiem, nazywamy astygmatyzmem nieregularnym. Korekta następuje za pomocą twardych soczewek kontaktowych lub żeli okulistycznych, które wyrównują strukturę, powierzchnię rogówki oka.
Jak leczyć astygmatyzm
Aby skorygować błędne widzenie w przypadku astygmatyzmu wystarczy mieć dobrze dobrane prze optyka okulary. Technologia wytwarzania soczewek jednak ciągle się rozwija i na tą chwilę nawet wysoki astygmatyzm można korygować również soczewkami kontaktowymi.
Należy koniecznie pamiętać, aby nie dobierać okularów na własną rękę. Co prawda źle dobrane okulary nie pogłębią astygamtyzmu, jednak mogą pogłębić często występującą wraz z nim krótko- lub dalekowzroczność. Z tego powodu, powinieneś korzystać z badań przeprowadzonych w profesjonalnych salonach optycznych lub u optyka.
Do korekcji astygmatyzmu wykorzystuje się jednak coraz częściej metody operacyjne. Do coraz powszechniej stosowanych współcześnie metod chirurgicznych należą, m.in.: laserowe zabiegi refrakcyjne rogówki, nacięcia relaksacyjne rogówki oraz chirurgia soczewki.
Rodzaje astygmatyzmu
Istnieje również kliniczna klasyfikacja astygmatyzmu, która opiera się na położeniu linii ogniskowych, równoległych do przekrojów głównych, w stosunku do siatkówki przy rozluźnionej akomodacji. Wyróżnia się:
- krótkowzroczny – jedna linia ogniskowa leży na siatkówce, a druga przed siatkówką,
- nadwzroczny – jedna linia ogniskowa leży na siatkówce, a druga za siatkówką,
- złożony krótkowzroczny – obie linie ogniskowe położone są przed siatkówką,
- złożony nadwzroczny – obie linie ogniskowe położone są za siatkówką,
- mieszany – jedna linia ogniskowa znajduje się przed siatkówką, a druga za siatkówką.
Dodatkowo w zależności od struktur systemu optycznego oka, które są źródłem astygmatyzmu, wyróżnia się astygmatyzmy:
- rogówkowy,
- wewnętrzny,
- całkowity.
Przeczytaj również: